2- پاسخگویی به رأی‏ دهندگان

همانگونه که بیان شد، مردم از نظام انتخاباتی انتظار برگزیده شدن فردی را دارند که مورد پذیرش اکثریت جامعه باشد. عموما تصور می‏شود نظام‏هایی که توانایی رهبران حزبی را در معرفی نامزدهای‏ حزب محدود می‏کنند، نماینده‏های مسئولیت‏ پذیری را به مجلس راه می‏دهند. در این زمینه، نظام لیستی ملی‏ معمولا قدرت زیادی را به رهبران حزب اعطا می‏کند تا تصمیم بگیرند کدام‌یک از نامزدها باید از وضعیت بهتری‏ در لیست حزب و در نتیجه از شانس بیش تری برای انتخاب شدن، برخوردار باشند. وقتی رهبران حزب از چنین قدرتی برخوردار باشند، فضای انتخابات برای رأی‌دهندگان در انتخاب نامزد اصلح محدود می‌شود.

بر این اساس، گفته شده که نظام‏های حوزه محور مثل نظام نخست حزبی‏  و حتی نظام لیستی حوزه‏ای‏ (با حوزه‏های کوچک دو‌یا سه حزبه) بر دیگر نظام‏ها ترجیح دارند. ولی راه‌های دیگری هم هست که با آن‌ها می‏توان قدرت رهبران حزب را در نظام لیستی کاهش داد.‌یکی از راه‏ها این است که به رأی‏دهنده‏ اجازه دهیم تا بتواند جای نامزدها را در لیست، تغییر دهد و مثلا به نامزد شماره 6 قبل از نامزد شماره 3 رأی دهد؛ به این لیست‏ها، لیست باز  می‏گویند. ولی این روش، به ویژه در جوامع چند قومیتی، می‏تواند نتایج نامطلوبی‏ دربر داشته باشد.