اصل بنیادین تمامی‌نظام‌های تناسبی تبدیل آگاهانه‌ی سهم‌یک حزب از آراء به کرسی های پارلمانی متناسب با آن آراست. دوگونه‌ی اصلی از نظام‌های تناسبی وجود دارند؛ نظام تناسبی لیستی و نظام تک رأی قابل انتقال، نظام‌های تناسبی مستلزم وجود حوزه های انتخابیه ای هستند که از آن‌ها بیش از‌یک نفر انتخاب شود، این امکان وجود ندارد که پست واحدی را برای فرد منتخب واحدی به گونه ای تناسبی تقسیم کنیم. در برخی کشورها همچون هلند، کل کشور‌یک حوزه‌ی انتخابیه را تشکیل می‌دهد که بایستی از آن چند نماینده انتخاب شوند. در سایر کشورها، برای مثال در آرژانتین و پرتغال، حوزه های انتخابیه براساس استآن‌ها تعیین می‌شوند؛ در حالیکه در اندونزی اندازه‌ی مجاز حوزه های انتخابیه متغیر است و وظیفه‌ی تعیین این اندازه برعهده‌ی سازمان EMB می‌باشد(آندرو رینولدز 1390)
نظام‌های تناسبی در بسیاری از دموکراسی های جدید به عنوان نظام انتخاباتی برگزیده شده اند. نظام تناسبی در آمریکای لاتین، آفریقا و اروپا نظام‌های انتخاباتی غالب هستند. غالب نظام‌های تناسبی، نظام‌های تناسبی لیستی هستند و نظام‌های تک رأی قابل انتقال کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
